Pipe (لوله)
Pipe (لوله)
Pipe به مجرايي با مقطع دوار گفته مي شود كه از الزامات ابعادي دو استاندارد زير تبعيت مي نمايد:
● ASME B36.10 M Welded and Seamless Wrought Steel Pipe
● ASME B36.19 M Stainless Steel Pipe
Pipe Size
اولين سيستمي كه براي مشخص نمودن اندازه لوله مشخص گرديد، سيستم (Iron Pipe Size (IPS بود.
اندازه اي كه اين سيستم نشان مي داد اندازه تقريبي قطر داخلي لوله به اينچ بود.به عنوان مثال يك لوله با مشخصه IPS 6 يك لوله با قطر داخلي تقريبي 6 اينچ بود.
و مصرف كنندگان نيز لوله ها را 2 اينچي و 3 اينچي و از اين دست مي ناميدند.در ابتدا هر لوله با يك ضخامت توليد مي شد كه با حروف Standard (STD) يا standard weight (STD.WT.) مشخص مي گشت. قطر خارجي نيز يك مقدار مشخص و استاندارد بود.
هنگامي كه شرايط صنعتي فشار بالاي سيال را ايجاب كرد نياز به لوله هاي ضخيم تر حس شد. كه با نام هاي extra strong(XS) يا extra heavy(XH)شناخته مي شدند.
با افزايش رو به رشد فشار داخلي بالاي سيال لوله ها دو باره نياز به لوله هاي ضخيم تر حس شد. بر اين اساس لوله هائي با دو برابر ضخامت قبلي توليد شدند كه XXS يا XXH ناميده مي شدند.
اما با پيشرفت و گسترش علم مواد، مواد قوي تر و مقاوم تر در برابر خوردگي نياز به لوله هائي با ضخامت كمتر حس شد و همچنين يك روش جديد براي مشخص نمودن ضخامت لوله ها .
بر اين اساس قطر نامي لوله Nominal Pipe Size (NPS) جايگزين IPS شد و همچنين واژه Schedule (SCH) براي بيان ضخامت نامي لوله ابداع شد.
قطر نامي لوله Nominal Pipe Size (NPS) يك عنصر بدون بعد براي بيان اندازه لوله است. كه نشان دهنده سايز لوله بدون بيان اينچ لوله است. به عنوان مثال وقتي مي گوييم لوله با NPS 2 منظورمان يك لوله با قطر خارجي 2.375 اينچ مي باشد. لوله هائي كه تا NPS 12 اندازه گذاري مي شوند قطر خارجي بزرگتر از نام NPS خود دارند. اما از NPS 14 به بعد قطر خارجي لوله برابر با اندازه نشان داده در NPS مي باشد ( به عنوان مثال لوله اي با NPS 14 قطر خارجي برابر با 14 اينچ دارد.) قطر داخلي لوله وابسته به ضخامت لوله دارد كه با SCH مشخص مي گردد. بر اساس استاندارد هاي زير
ASME B36.10M or ASME B36.19M. Refer to App. E2 or E2M.
قطر نامي Diameter Nominal (DN) روش ديگري براي نشان دادن قطر لوله بر اساس سيستم متريك مي باشد. اين روش هم DN يك عامل بدون بعد مي باشد و بدون بيان ميليمتر بكار مي رود و عملا DN 50 همان NPS 2 مي باشد.
Pipe Wall Thickness
Schedule با اعدادي نظير (10,10S,20,20S,30,30S,40,40S,60,80,80S,100,120,140,160)
مشخص مي گردد . عدد Schedule بيان كننده مقدار تقريبي رابطه 1000 P/S (P مقدار فشار و S مقدار مجاز تنش مي باشد. كه واحد هر دو پوند بر اينچ مربع مي باشدpsi ). هر چقدر schedule لوله بزرگتر باشد نشان دهنده ضخيم بودن لوله است.
اندازه قطر خارجي هر لوله اي در هر سايزي از پيش مشخص و مقداري استاندارد مي باشد.بنابراين يك لوله با سايز نامي مشخص يك قطر خارجي ثابت و مشخص دارد ولي با توجه به مقدار schedule ها مي تواند قطر داخلي متفاوتي داشته باشد.
براي دريافت مقاله كامل به همراه متن مقدمه اي بر piping فقط با نشاني الكترونيكي نگارنده تماس بگيريد.
mahdee.nr@gmail.com
استفاده از مطالب اين وبلاگ با توجه به اصول آدميت و آئين نيك جوانمردي فقط با ذكر منبع مجاز مي باشد.